AhlolBayt News Agency (ABNA)

source : Mehrnews
شەممە

٢٤ شوبات ٢٠٢٤

٣:١١:٣١ د.ن
1440109

مەجلیسی شۆرای ئیسلامی ؛ ئەرک و دەرەتانەکان

ئەرک و دەسەڵاتەکانی مەجلیسی شۆرای ئیسلامی کە لە 290 نوێنەران پێکهاتووە چین؟ چۆن پێکهاتەی ناوخۆیی و پرۆسەی بڕیاردان تێیدا ئەنجام دەدرێت؟ ئەو پرسیارانەی کە لەم بابەتەدا وەڵامیان دەدەینەوە.

گرووپی نێودەوڵەتی؛ دوای سەرکەوتنی شۆڕشی ئیسلامی لە ڕێبەندانی ساڵی ١٣٥٧، مەجلیسی نەتەوەیی سەردەمی پەهلەوی گۆڕدرا بۆ مەجلیسی شۆرای ئیسلامی و "10ی سەرماوەز" بە بۆنەی ساڵڕۆژی شەهیدبوونی ئایەتوڵڵا "سید حەسەن مودەڕڕس" لە ڕۆژژمێری ئێراندا بە ڕۆژی "مەجلیس" ناوزەد کراوە.
لەماوەی چوار دەیەی ڕابردوودا تا ئێستا 11 خولی هەڵبژاردن بۆ دیاریکردنی نوێنەرانی مەجلیسی شۆرای ئیسلامی ئەنجامدراوە، خولی دوانزەهەمیشیان لە 11ی ڕەشەمەی 1402 بەڕێوەدەچێت، بەمەبەستی دیاریکردنی 290 نوێنەر بۆ ماوەی چوار ساڵ.

مەرجەکانی کاندیدبوون بۆ هەڵبژاردنی مەجلیس
کاندیدەکانی هەڵبژاردن دەبێ کۆمەڵێک مەرجی گشتی و دیاریکراویان هەبێت، کە بەشێکیان بریتین لە: ڕەگەزنامەی کۆماری ئیسلامی ئێران، لانیکەم بڕوانامەی ماستەر یان هاوتای ڕەوای ئەو بەڵگەی هەبێت، سزا نەدراو بێت و تاوانێکی بە ئەنقەستی ئەنجام نەدابێت، ئەندام نەبوون لە حزب و گرووپەکان.

بڕواداربوون و پابەندبوون بە ئیسلام، باوەڕبوون بە سیستمی کۆماری ئیسلامی ئێران، بنەماکانی شۆڕش و پرەنسیپی دەسەڵاتی ڕەهای وەلی فەقی، باوەڕبوون بە دەستوور، مەرجی پێویستی دیکەن بۆ خۆکاندیدکردن لە هەڵبژاردنەکانی ئەنجومەنی ئیسلامیدا.

ئەرک و دەسەڵاتەکانی مەجلیسی شۆڕشی ئیسلامی
مەجلیسی شۆڕشی ئیسلامی دەسەڵات و ئەرکی بەرفراوانی هەیە. پێودانە زۆرەکانی دەستوور لە بەشی شەشەمدا پەیوەندییان بەم بابەتەوە هەیە. گرنگترین ئەرک و دەسەڵاتەکانی پەرلەمان بەم شێوەیەن:
1- گرنگترین و سەرەکیترین ئەرکی مەجلیسی شۆرای ئیسلامی یاسادانانە. پەرلەمان دەتوانێت لە هەر بوارێکدا بە پێویستی بزانێت یاسا دەربکات.
2-مافی پێدانی گەڵاڵەی یاسایی و پێداچوونەوەیان، هەروەها مافی پێداچوونەوە بە پڕۆژەیاساکانی دەوڵەت
3-مافی پەسەندکردنی ڕیفراندۆم لەسەر پرسە زۆر گرنگەکانی بواری ئابوری و سیاسی و کۆمەڵایەتی و کلتووری
4 - سەپاندنی هەر جۆرە باجێک هەروەها دیاریکردنی لێخۆشبوون و لێخۆشبوونی باج
5- پەسەندکردنی بودجەی ساڵانەی وڵات کە لە لایەن حکومەتەوە بەشێوەی پرۆژەیاسا ئامادە دەکرێت
6- پەسەندکردنی ڕاگرتنی هەڵبژاردن لە کاتی شەڕ و داگیرکردنی سەربازی وڵات لە بەشێکی وڵات یان هەمووی بۆ ماوەی دیاریکراو
7- شرۆڤە و لێکدانەوەی یاسا و پێودان ئاساییەکان
8- مافی لێکۆڵینه وه له هه موو کاروبارەکانی وڵات
9- پەسەندکردنی پەیماننامە و ڕێککەوتننامە نێودەوڵەتییەکان
10- پەسەندکردنی هەر گۆڕانکارییەک لە هێڵە سنوورییەکان بە شێوەی هەمواری بچووک و لەبەرچاو گرتنی بەرژەوەندییەکان و...

11- پەسەندکردنی یاسای سەربازی لە شەڕ و بارودۆخی نائاسایی و...
12- وەرگرتن یان پێدانی قەرز یان هاوکاری بێ بەرامبەری دەرەکی و ناوخۆیی بۆ دەوڵەت، دەبێت لەلایەن پەرلەمانەوە پەسەند بکرێت
13- ڕەزامەندیدان لەسەر دامەزراندنی پسپۆڕی بیانی لە حاڵەتە پێویستەکاندا
14- هاموو نوێنەرێک بەرامبەر به هەموو میللەت بەرپرسیاره و مافی خۆیەتی تێبینی له سەر هەموو پرسه ناوخۆیی و دەرەوەییەکانی وڵات بدات.
15 پێدانی دەنگی متمانە بە ئەنجومەنی وەزیران
16- مافی پرسیارکردن لە سەرۆک کۆمار و وەزیرەکان سەبارەت بە ئەرکەکانیان. دوای وروژاندنی ئەو پرسیارە، سەرۆک ناچارە لەماوەی زۆرترین مانگێکدا ئامادەبێت لە پەرلەمان و لەماوەی 10 ڕۆژدا وەزیریش وەڵامی پرسیارەکە بداتەوە.
17- لێپێچینەوە لە دەستەی وەزیران یان هەریەکێک لە وەزیرەکان. لە پەرلەمان ئەگەر لانی کەم 10 نوێنەر واژۆی لەسەر بکات، دەتوانرێت لە پەرلەمان پرسیاری لێبکرێت.
18- لێپێچینەوە لە سەرۆک کۆمار. بۆ ئەوەی بتوانرێت لە پەرلەمان پێشنیاری لێپێچینەوە لە سەرۆک کۆمار بکرێت، ئەوا لانیکەم ٣١ نوێنەر دەبێ واژۆی لەسەر بکەن. ئەگەر دوای لێدوانی نوێنەرانی نەیار و لایەنگر و وەڵامی سەرۆک کۆمار، زۆرینەی کۆی گشتیی 32 نوێنەرەکە بە قسەکانی ڕازی نەبوون، ئەوا ڕێبەر لەم دۆخە ئاگادار دەکرێتەوە.
19- هەڵبژاردنی شەش فەقێ لە ئەنجومەنی پارێزەران دوای پێشنیاری سەرۆکی دەسەڵاتی دادوەری
20- هەڵبژاردنی دوو ئەندام لە شەش ئەندامی ئەنجومەنی چاودێری دەنگ و ڕەنگ
21- هەڵبژاردنی 10 کەس وەک ئەندامی ئەنجومەنی پێداچوونەوەی دەستوور
هەروەها لە دەستووردا دەسەڵاتی تریش بۆ مەجلیسی شۆرای ئیسلامی هەیە و لێرەە تەنها ئەو دەسەڵاتانە ئاماژەیان پێکراوە کە گرنگن.